Gisteren arriveerde mijn nieuwe speeltje: een sopraanblokfluit!
Een van mijn plannen voor deze winter is namelijk om mezelf te leren fluit spelen. Het lijkt me namelijk wel fijn om nog een extra instrument te hebben om bij optredens met De Soete Inval te kunnen spelen. Ten eerste hebben we een wisselende samenstelling en degene met de gemshoorn is niet altijd aanwezig, dus dan wil ik zijn partij kunnen overnemen. En tijdens onze zangnummers met draailier in plaats van doedelzakken, heb ik bij sommige nummers niet zo veel te doen en zou een begeleiding op een fluitje wellicht wel leuk zijn.
Daarvoor moet ik natuurlijk wel eerst fluit leren spelen. Ik ben volgens mij een van de weinige mensen die in haar kindertijd niet verplicht werd om blokfluit te spelen (en daar muzikale trauma’s aan over heeft gehouden), want we deden thuis genoeg muzikale dingen en op mijn 7e begon ik al met vioollessen, maar het nadeel daarvan is dus dat ik nooit heb leren blokfluiten…
Maar hee, hoe moeilijk kan het zijn? Het is vast niet voor niets een instrument dat ze aan kinderen overhandigen die net beginnen met muziek leren en bovendien speel ik al doedelzak, dus mijn vingers zijn wel gewend om gaten te moeten dicht houden.
Okee, okee, doedelzakken hebben een zak met lucht, dus ik ben totaal niet gewend om iets met mijn adem te doen; dat is wel een uitdaging. En de vingerzetting van een blokfluit is anders dan die van mijn doedelzak, dus mijn hoofd en vingers moeten ‘even’ geherprogrammeerd worden. Maar ik hoopte dat een blokfluit minder anders zou zijn dan een doedelzak, dan een vedel anders bleek te zijn dan een viool.
Om die theorie te testen, leende ik eerst een sopraan-blokfluit en een tenorfluit van mijn ouders voordat ik zelf een exemplaar aanschafte. Die tenorfluit was iets te veel uitdaging (de gaten zitten echt enórm ver uit elkaar!) maar op de sopraanfluit speelde ik al snel een eind weg! Ik heb er bewust niet té lang mee geoefend, want beide fluiten hadden een Duitse boring en ik wilde een fluit met een barokboring, en dat is wéér een andere vingerzetting en ik wilde niet 2x een nieuwe leren. (De vingerzetting die ontstaat door de barokboring schijnt makkelijker te zijn voor middeleeuwse en renaissance muziek.)
Dus nu heb ik er eentje met een barokboring en die ook nog eens dubbele gaten aan de onderkant heeft. Want dát vond ik het allerlastigste: de gaten onderaan maar voor de helft dicht doen om halve tonen te krijgen! Dat hoef ik op doedelzak eigenlijk nooit. Nu kan ik kiezen of ik maar één van beide gaten of ze allebei dicht doe voor halve versus hele tonen. Sowieso is het praktisch dat ik nu een chromatisch instrument heb (alle noten zitten erop), want een doedelzak en sommige andere fluiten zijn diatonisch (je moet wisselen van fluit als je in een andere toonsoort wil spelen).
Deze variant komt van Thomann en was me aanbevolen door mede-middeleeuwse muzikante en goede fluitiste Inge, waar ik erg dankbaar voor was, want het is lastig om eentje uit te zoeken als je er zelf nog niet zo veel verstand van hebt. De klankscherpte en het volume van de fluit moet natuurlijk wel goed passen bij het samen buiten spelen en daar heeft zij veel ervaring mee. Het is geen volledig middeleeuws correct model helaas, maar hij oogt in ieder geval wat minder modern dan een gemiddelde blokfluit. Ach, mijn doedelzak heeft ook een plastic mondstuk en is qua vorm ook niet 100% middeleeuws, dus dit moet kunnen. Ik had al eerder wat geoefend op de middeleeuwse fluitjes van bandgenoot Flip, maar die speelden vele malen lastiger en het lijkt me verstandig om te beginnen op een instrument dat stabiel en makkelijk speelt.
Hoewel ik dus nog niet de grepen van de barokboring gewend ben, gaan sommige (vork)grepen me al best makkelijk af na één dagje oefenen. En dat oefenen mag maar heel kort, want blijkbaar mag je een nieuwe houten fluit in de eerste weken niet langer dan 20 minuutjes per dag bespelen omdat die dan te vochtig wordt waardoor het hout te veel gaat werken. Ik moet me dus nog even inhouden. Maar dit produceerde ik al na enkele minuutjes:
Wel nog even oefenen op dat overblazen in de hoogte en daarbij het duimgat maar voor de helft open doen…